برگزاری مناقصه در هر شرایطی امکان پذیر نیست بلکه در مواردی دستور عدم الزام به برگزاری مناقصه صادر خواهد شد. براساس ماده ۲۹ قانون برگزاری مناقصات در صورت پیش بینی موارد زیر الزام به برگزاری مناقصه نیست و دستگاه های اجرایی بدون انجام تشریفات مناقصه، معامله مورد نظر را انجام می دهند.

موارد عدم الزام به برگزاری مناقصه عبارتند از:

• در صورتی که به تشخیص و مسئولیت وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی در مرکز یا استان و یا مقامات مجاز، خرید اموال منقول انحصاری باشد و انواع مشابه نداشته باشد.
• با تشخیص و مسئولیت وزیر و یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی (با کسب نظر از هیات کارشناس رسمی دادگستری)، خرید و اجازه به شرط تملیک و حتی اجاره گرفتن اموال غیرمنقول انجام خواهد شد.
• عدم الزام به برگزاری مناقصه برای خرید اموال منقول و غیرمنقول، کالا و خدمات با قیمت معین (کمتر یا حقوقی) از طرف مراجع قانونی ذیصلاح بوده است. در این بند باید به این نکته توجه نمود که قیمت گذاری از سوی مراجع ذی صلاح، ایجاد رقابت برای تامین موارد مذکور از عبارات کمیسیون فاقد توجیه
• در شرایطی که مورد محدود به تامین یا تعمیر تجهیزات و ماشین آلات ثابت و متحرک باشد و از آنها برای جایگزینی در واحدهای تولیدی به نحوی که شامل توسعه واحد نگردد، استفاده می شود. این امر هم با تشخیص و مسئولیت مقامات مجاز صادر شود.
• عدم برگزاری مناقصه در راستای خرید خدمات مشاوره اعم از مهندسی مشاور و مشاوره فنی بازرگانی مشتمل بر مطالعه ، طراحی و یا مدیریت بر طرح و اجرا و نظارت و یا هر نوع خدمات مشاوره ‌ای و کارشناسی .
• به تشخیص و صلاحدید وزیر یا بالاترین مقام دستگاه اجرایی اگر برای خدمات فرهنگی و هنری، آموزشی و ورزشی و دیگر موارد مشابه به آن شرایط برگزاری مناقصه نباشد، امکان عدم برگزاری مناقصه وجود دارد.
• خرید قطعات یدکی برای تعویض و یا تکمیل لوازم و تجهیزات ماشین‌آلات ثابت و متحرک موجود و همچنین ادوات و ابزار و وسایل اندازه ‌گیری دقیق و لوازم آزمایشگاه ‌های علمی و فنی و نظایر آن که تأمین آن با تشخیص بالاترین مقام اجرائی از طریق مناقصه امکان‌پذیر نباشد ، با تعیین بهای مورد معامله از سوی حداقل یک نفر کارشناس رشته مربوط که حسب مورد توسط مقامات مجاز از طرف آنها انتخاب می گردد .
• از دیگر مواردی که نیاز به برگزاری مناقصه نیست باید به معاملات محرمانه به تشخیص هیات وزیران اشاره کرد. معاملاتی را محرمانه می گویند که شامل قراردادهایی بوده که ماهیت نظامی یا امنیت داشته باشد و به موجب قانون افشای اطلاعات آنها ممنوع باشد.
• خرید سهام و تعهدات ناشی از اجرای احکام قضایی می تواند بدون برگزاری مناقصه باشد. سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی بوده که میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن شرکت را مشخص می کند . در نظر داشته باشید که سهم می تواند با نام و یا بی نام و ممتاز باشد.

اعضاء کمیسیون‌ مناقصات ‌چه کسانی هستند؟

اعضاء کمیسیون‌ مناقصات‌ در شرکتهای‌ دولتی‌ با انتخاب‌ هیأت‌ مدیره‌ بوده که اهم‌ وظایف‌ آنها به‌ شرح‌ زیر است :

• تشکیل‌ جلسات‌ کمیسیون‌ مناقصه‌ در موعد مقرر در فراخوان‌ مناقصه‌
• بررسی‌ پیشنهادهای‌ مناقصه‌گران‌ از نظر کامل‌‎بودن‌ مدارک‌ و امضای‌ آنها و نیز خوانا بودن‌ و غیرمشروط‌ بودن‌ پیشنهادهای‌ قیمت‌ (ارزیابی‌ شکلی‌).
• ارزیابی‌ پیشنهادها و تعیین‌ پیشنهادهای‌ قابل‌ قبول‌ طبق‌ شرایط‌ و اسناد مناقصه‌.
• ارجاع‌ بررسی‌ فنی‌ پیشنهادها به‌ کمیته‌ فنی‌ بازرگانی‌ در مناقصات‌ دو مرحله‌ای‌.
• تعیین‌ برندگان‌ اول‌ و دوم‌ مناقصه‌ (طبق‌ ضوابط‌ مواد ۱۹ و ۲۰ این‌ قانون‌).

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید «مناقصه های مصالح ساختمانی» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

ممنوع المعامله کردن شرکت ها در مناقصات و مزایدات چیست و کدام شرکت ها در لیست سیاه قرار می گیرند؟

ممنوع المعامله کردن شرکت ها در مناقصات و مزایدات بدین معنی است که از حضورشان در فرایند انتخاب طرف معامله و انعقاد قرارداد با آنها امتناع می شود. چنانچه شرکت در معاملات پیشین نیز به تعهدات خود با شرکت متعهد نباشد از حضور آنها در مناقصات و مزایدات جلوگیری خواهد شد.

کارفرما این اختیار را دارد که به منظور صیانت از منافع شرکت خود، از معامله با آنها صرف نظر کند و به نوعی آن را در لیست سیاه مناقصات و مزایدات قرار دهد. علت این امر را کارفرمایان اینگونه بیان می کنند که چنانچه با قاطعیت با پیمانکار متخلف برخورد نشود، تضمینی جهت عدم تکرار تخلف او وجود ندارد. از این رو قصور و تخلف در تعهدات قراردادی پیمانکاری می تواند منجر به محدودیت های متعدد و یا محرومیت های دائمی برای پیمانکار گردد.

ممنوع المعامله کردن شرکت ها در مناقصات، برای مدتی معین و یا همیشه می تواند گامی موفق در راستای قانون مداری بیشتر در مناقصات و مزایدات باشد. از سوی دیگر احتمال تخطی و یا قصور را از جانب پیمانکار تا حد زیادی کاهش می دهد.

کدام تخلفات موجب محرومیت پیمانکار می شود؟

از جمله تخلفاتی که سبب محروم شدن پیمانکار خواهد شد شامل موارد زیر است:

محرومیت ناشی از عملکرد اشخاص موثر در عملکرد پیمانکار

ورود یک شرکت امتیاز آور در شرکت های دیگر تخلف است یعنی عضویت همزمان امتیازآوران یک شرکت در شرکت های دیگر به عنوان امتیازآور یا خروج افراد امتیازآور و عدم جایگزینی فرد مناسب که منجر به تعلیق فعالیت می گردد.

تخلفات حرفه ای

به استناد ماده ۲۵ آیین نامه، دستورالعمل نحوه و ضوابط رسیدگی به تخلفات حرفه ای (انتظامی) پیمانکاران در مراحل تشخیص صلاحیت، ارجاع کار، انعقاد پیمان، زمان خاتمه پیمان و یا تحویل قطعی موضوع پیمان و تنبیهات انضباطی و محرومیت شرکت ها در مناقصات و مزایدات از سوی هیات محترم وزیران ابلاغ گردید. برخی از این تخلفات شامل موارد زیر است:

• عدم رعایت قانون منع دو شغله بودن و قانون منع مداخله کارکنان دولت
• تقصیر منجر به فسخ هر قرارداد و ضبط ضمانت‌نامه
• ارائه مدارک غیرواقعی در خصوص امور ثبتی، اظهارنامه مالیاتی، تحصیلی، سابقه بیمه، سابقه کار و یا بیمه کارگاهی قرارداد‌ها، متن قرارداد، تأییدیه کارکرد یا مفاصا حساب بیمه.
• واگذاری بیش از ۹۵ درصد پیمان به یک یا چند پیمانکار بدون توافق کارفرما
• تبانی، تطمیع، تهدید، پرداخت رشوه و یا نظایر آن در فرایند تشخیص صلاحیت یا انتخاب پیمانکار (ارجاع کار) و یا حین اجرای کار
• حضور صوری هیأت مدیره و یا پرسنل امتیاز آور در شرکت‌های پیمانکار
• عدم جبران خسارات وارده به پروژه‌ها توسط پیمانکار
• انعقاد قرارداد در مواردی که نیازمند گواهی‌نامه صلاحیت می‌باشد، در زمان محرومیت گواهی‌نامه
• محکومیت قطعی پیمانکار در فرایند انتخاب پیمانکار، از سوی هیأت رسیدگی به شکایات مناقصات و یا سایر مراجع قضایی

در نظر داشته باشید که در صورت وقوع بیش از سه بار تخلف منجر به محرومیت توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی در یک دوره زمانی سه ساله، شخص حقیقی یا حقوقی مورد نظر به صورت دائم محروم می‌گردد.

راههای اطلاع از مناقصات و مزایدات

شرکت ارتباط گستران هزاره، به عنوان اولین شرکت در زمینه اطلاع رسانی جامع مناقصه‌ها و مزایده‌های کشور، با داشتن هزاران مشترک سهم اصلی بازار را در اختیار دارد. سرویس اطلاع رسانی هزاره، با بهره مندی از آخرین ابزار و روشهای فناوری اطلاعات قابل جمع آوری، طبقه بندی و ارسال روزانه کلیه آگهی های مناقصه و مزایده رسمی و منتشر شده کشور را فراهم نموده است. در صورت نیاز به مشاوره کارشناسان، با شماره های درج شده سایت هزاره تماس حاصل نمایید.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصه های ماشین آلات صنایع غذایی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

انتخاب و دعوت از پیمانکار متخصص و مجری برای پروژه های پیمانکاری براساس تجربه و صلاحیت تخصصی آن ها است. در همین راستا مطابق با آیین نامه ی اجرایی لیست بلند مناقصه گران، کارفرمایان و دستگاه های اجرایی فهرستی از پیمانکاران متخصص و با تجربه برای شرکت در مناقصه دعوت می شوند.

مناقصه یک فرایند و میدان رقابتی است که مناقصه گزاران مسئولیت تامین کیفیت مورد نظر خود را به عهده مناقصه گرانی که متناسب ترین قیمت را پیشنهاد می دهند، واگذار می کنند. مناقصه گر به شخص حقوقی یا حقیقی گفته می شود که اسناد مناقصه را دریافت و براساس شرایط اصلی شرکت در مناقصه، قیمت پیشنهادی خود را اعلام و شرکت می کند. این افراد به منظور تحقق برخی اهداف از جمله افزایش کارایی مناقصات، تضمین کیفیت خدمات و کالاها، به کارگیری مناقصه گران توانمند و با سابقه و ایجاد محیط رقابت کیفی برای توسعه فعالیت های اقتصادی انتخاب می شوند. حال سوال اینجاست ارزیابی صلاحیت مناقصه گران به چه صورت است؟

انواع لیست بلند مناقصه گران کدام است؟

لیست مناقصه گران با تجربه و صلاحیت دار از میان دیگر متقاضیان براساس یکسری معیارهای از پیش تعیین شده، ارزیابی و معرفی می شود. این لیست شامل موارد زیر است:

• لیست سازمان
• لیست دستگاه های مرکزی
• لیست سازمان های حرفه ای

سازمان های حرفه ای همچون سازمان های نظام مهندسی و کنترل ساختمان، نظام مهندسی کشاورزی، نظام مهندسی معدن و دیگر سازمان ها مسئول تهیه لیست بلند مناقصه گران هستند.

گام های گردآوری و انتشار لیست بلند مناقصه گران

• تعیین اعضای کمیته فنی بازرگانی دستگاه مرکزی
• انتشار آگهی ارزیابی صلاحیت
• تحویل اسناد ارزیابی صلاحیت به متقاضیان و دریافت پاسخ از آن ها
• ارزیابی صلاحیت متقاضیان و تعیین امتیاز ارزیابی
• انتشار فهرست بلند مناقصه گران

معیارهای ارزیابی صلاحیت مناقصه گران به چه صورت است؟

برای ارزیابی صلاحیت مناقصه گران چند نکته قانونی وجود دارد که رعایت کردن آن الزامی است. بایستی مفاد و نحوه توزیع اسناد ارزیابی برای تک تک متقاضیان یکسان بوده و هیچگونه تبعیضی در توزیع اسناد وجود نداشته باشد. در صورتی که تخلفی انجام شود ارزیابی صلاحیت مناقصه گران باطل اعلام می شود.

چنانچه اثبات شود که متاقضیان ارزیابی صلاحیت از مدارک جعلی و یا اطلاعات خلاف واقع (رشوه، تطمیع، تهدید و دیگر ….) استفاده کنند علاوه بر مجازات های قانونی به مدت دو سال از ارزیابی صلاحیت محروم می شوند.

دستگاه های مرکزی که ارزیابی صلاحیت تامین کنندگان را برای انواع کالاهای مختلف انجام می دهند، باید حداقل معیارهای زیر را منظور کنند:

• توان مالی
• ارزیابی مشتریان قبلی
• استانداردهای تولید
• نظام کیفیت و نحوه تضمین محصولات (گارانتی)
• ظرفیت تولید
• کیفیت قطعات مصرفی و ارزیابی سازندگان مربوط

در صورتی که مناقصه برای پیمانکاری، بهره برداری و نگهداری باشد و صلاحیت توسط سازمان انجام نشده باشد بایستی با رعایت ترتیبات مقرر در بند پ ماده ۳، ارزیابی صلاحیت توسط دستگاه مرکزی و حداقل براساس معیارهای زیر انجام می شود:

• تجربه (سابقه اجرایی)
• حُسن سابقه در کارهای قبلی
• توان تجهیزاتی
• توان فنی و برنامه‌ریزی
• دانش فنی در زمینه مطالعه و طراحی
• تجربه در زمینه تأمین کالا
• کیفیت، نیروی انسانی بهره‌بردار

تعیین امتیاز و ارزیابی صلاحیت مناقصه گران به چه شیوه ای است؟

در نظر داشته باشید که امتیازدهی به متقاضیان بایستی از سمت دستگاه مرکزی و یا به تشخیص این دستگاه توسط کمیته فنی بازرگانی دستگاه مرکزی انجام شود. از سوی دیگر استعلام های ارزیابی توسط متقاضیان تکمیل و در موعد مقرر به دستگاه مرکزی تحویل می شود. فراموش نکنید که تعهد و رعایت مقررات زیر برای متقاضیان الزامی و ضروری است:

• استعلام ها باید توسط اشخاص مجاز امضاء و مهر شوند
• حسب مورد، اطلاعات مربوط به گواهینامه‌های صلاحیت و رتبه‌بندی ارائه شود
• اسناد و مدارک درخواست شده پیوست شود
• اطلاعات صحیح و کامل باشد

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید «مناقصه های صنعت چوب، فرآورده های آن» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

در مناقصات و مزایدات کشور کسانی برنده هستند که اطلاعات کافی و آگاهی کامل از روند کار و باید و نباید مراحل آن بدانند. مناقصه یک فرایند رقابتی برای تامین کیفیت مورد نظر توسط مناقصه گری که کمترین قیمت متناسب را پیشنهاد داده است. ارگان های دولتی یا خصوصی نیز به عنوان مناقصه گزار نقش برگزار کننده مناقصه را برعهده دارند. برای برگزاری صحیح و درست مناقصه زمان و مهلت برگزاری مناقصه تعیین و همچنین اعتبار پیشنهادات مناقصه و زمان انعقاد نیز مشخص می گردد.

مناقصه ها به صورت یک مرحله ای یا دو مرحله ای برگزار می شود اما در این میان مدت اعتبار پیشنهادها اهمیت دارد. مدت اعتبار پیشنهاد یعنی بازه زمانی مشخص که پیشنهادهای فنی و مالی مشاوران معتبر است و پس از آن در صورتی که قرارداد منعقد نگردیده باشد، عدم اعتبار پیشنهادهای مشاوران و فرآیند خرید خدمات مشاوره تجدید می گردد.

طبق ماده ۲۸ آیین نامه معاملات دولتی، ماموران مسئول در دستگاه مناقصه گزار موظفند با توجه به مدت مقرر در آگهی یا دعوتنامه مناقصه نسبت به نتیجه فرد یا شرکت برنده را مطلع کنند. علت این است که با انقضای مدت، دستگاه مناقصه گزار دچار خسارت نشود در غیر این صورت مورد تعقیب قرار می گیرند.

تعریف مدت اعتبار پیشنهادات مناقصه از دید قوانین معاملاتی

به طور کلی در قوانین معاملاتی ۳ مدت تعریف گردیده است که شامل موارد زیر است:

• مهلت مناقصه گزار برای انعقاد قرارداد
• مهلت مناقصه گر برای تضمین انجام تعهدات
• مدت اعتبار ضمانت نامه شرکت در مناقصه

مهلت مناقصه گزار برای انعقاد قرارداد

یکی از مدت اعتبار پیشنهادات مناقصه شامل مهلت مناقصه گزار برای انعقاد قرارداد است که طبق بند ۵ ماده ۱۴ قانون برگزاری مناقصات در اسناد مناقصه تعیین و مشخص می گردد. همچنین با توجه به بند الف ماده ۲۱ قانون برگزاری مناقصات، انعقاد قرارداد بایستی پیش از پایان مدت اعتبار پیشنهادها با برنده مناقصه باشد. نکته مهم در این مورد به تمدید مدت اعتبار باز می گردد که حداکثر یک بار و برابر مدت پیش بینی شده در اسناد مناقصه مهلت دارد.

از جمله الزامات تجدید مناقصه به پایان مدت اعتبار پیشنهادها مربوط است. در صورتی که مدت فرایند مناقصه به دلایل غیرقابل پیش بینی به طول انجامد و مهلت اعتبار پیشنهادها به اتمام برسد نیاز است که مناقصه تجدید گردد. از نظر قانونی مهلت مناقصه گزار در امضا و ابلاغ قرارداد حداکثر تا پایان مدت اعتبار پیشنهادها می باشد.

مهلت مناقصه گر برای تضمین انجام تعهدات

مدت انعقاد قرارداد یا مهلت مناقصه گر برای تضمین انجام تعهدات شامل بازه زمانی است که در آن مناقصه گر برای ارائه تضمین انجام تعهدات، انعقاد و امضای قرارداد فرصت دارد. مطابق بند ب ماده ۲۱ قانون برگزاری مناقصات، انعقاد قرارداد با برنده اول در مهلت پیش بینی شده در اسناد مناقصه انجام می شود.

مدت اعتبار ضمانت نامه شرکت در مناقصه

مدت اعتبار ضمانتنامه شرکت در مناقصه با متن پیش فرض فرم در فرایند ارجاع کار آیین نامه ی تضمین، تعیین می شود. در صورتی که آگهی مناقصه زمان بیشتری از مهلت مذکور برای مدت اعتبار ضمانت نامه درج و تصریح گردیده باشد، تمدید آن قابل انجام است.

این نکته را به خاطر داشته باشید که مدت اعتبار تضمین ربطی به مدت اعتبار پیشنهادها ندارد و طبق آن تعیین نمی شود. ولی در شرایطی که مدت اعتبار پیشنهادها نیاز به تمدید داشته باشد لازم است تمهیدات لازم برای تمدید مدت اعتبار ضمانت نامه شرکت در مناقصه، در فرایند ارجاع کار نیز به عمل آید و این دو لازم و ملزم هم هستند.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید «مناقصه های مصنوعات چوبی» را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال کنید.

ارجاع کار یعنی فرآیندی که در طی آن سازمان های اجرایی جهت دستیابی به خدمت یا کالای مورد نیاز در مقام کارفرما یا طرف اول معامله، به شناسایی و انتخاب طرف دیگر معامله برآورنده نیاز دستگاه می پردازد. اهمیت مناقصه به حدی است که از نظر قانونی باسابقه ترین و از دید اداری و اجتماعی در حد شناخته شده ترین روش ارجاع کار در بخش عمومی کشور قرار گرفته است. از این رو پایگاه اطلاع رسانی هزاره تمامی مناقصات و مزایدات کشور را به صورت وب سایت، ایمیل و یا اپلیکیشن در معرض دید قرار داده است. در مناقصه کارپذیر یا طرف معامله بخش عمومی در راستای تامین کالا یا خدمت مورد نیاز کارفرما انتخاب می شود. از این رو باید قابلیت هایی از قبیل دانش تعیین شرایط لازم، قدرت تشخیص و ارزیابی این شرایط و توان ارزیابی کالا یا خدمت را نیز دارا باشد. موضوع تجدید مناقصه از موارد یا نقاط نیازمند بهبود قانون برگزاری مناقصات است که دفتر مطالعات برنامه و بودجه مرکز پیشنهادهایی در این باره ابراز نموده است.

برای برگزاری مناقصه ای سالم و بدون حاشیه گروه های حقوقی تشکیل می شود که شامل گزینه های زیر است:

• کمیته فنی بازرگانی
• ارزیابی فنی بازرگانی و نظام مند سازی تاثیر آن
• قیمت متناسب
• پایگاه ملی اطلاع رسانی مناقصات
• هیات رسیدگی به شکایات

در شرایطی که نیاز باشد تجدید مناقصه صورت گیرد و یا شکایتی در میان باشد، گروه هیات رسیدگی به شکایات مهمترین نقش را در رفع سریع و صحیح عدم انطباق اقدامات و برگزاری مجدد مناقصه ایفا می کنند. نکته حائز اهمیت این است که هیات بیش از آنکه مرجع قضایی باشد، گروهی خبره و صاحب نظر است که شیوه درست فرایند برگزاری مناقصه را برعهده دارد.

اهمیت وجود هیات رسیدگی به شکایات

زمانی که جرائم عمومی یا تخلفات اداری رخ دهد هیات رسیدگی به شکایات وظیفه دارد که مراتب را برای رسیدگی به جرم و یا تخلف انتسابی، به مراجع قضایی ذیصلاح یا هیات رسیدگی به تخلفات اداری اعلام کند. فراموش نکنید که با وجود حضور قاضی در هیات رسیدگی به شکایات، بازهم هیات حداکثر تا سطح احتمال و انتساب جرم یا تخلف حق اظهار نظر را دارند. این گروه ها بر روی رد شکایت، تجدید مناقصه و یا لغو مناقصه حق رای دهی دارند.

درخواست اصلاح فرایند تشریفات برگزاری مناقصه از رییس دستگاه، طبق قانون برگزاری مناقصات، حق هر مناقصه گری است. در صورت عدم اقدام رئیس دستگاه به اصلاح لازم و کافی فرایند مذبور، مناقصه گر حق دارد درخواست اصلاح فرایند از هیات رسیدگی به شکایات را ارسال کند.

اهمیت و ویژگی تجدید و لغو مناقصه

در نظر داشته باشید که نکته کلیدی در فهم «تجدید مناقصه» توجه به ارتباط آن با «لغو مناقصه» اهمیت دارد از این رو تجدید و لغو مناقصه را در کنار هم بررسی و تحلیل می کنند. شرایطی که باعث تجدید مناقصه می شود شامل موارد زیر است:

شرایط تجدید مناقصه:

• کم بودن تعداد مناقصه‌گران از حد نصاب تعیین شده در اسناد مناقصه،
• امتناع برندگان اول و دوم مناقصه از انعقاد قرارداد،
• پایان مدت اعتبار پیشنهادها،
• رأی هیأت رسیدگی به شکایات،
• بالا بودن قیمت‌ها به نحوی که توجیه اقتصادی طرح منتفی گردد.

امکان لغو مناقصه در شرایط زیر:

• نیاز به کالا یا خدمات موضوع مناقصه مرتفع شده باشد،
• تغییرات زیادی در اسناد مناقصه لازم باشد و موجب تغییر در ماهیت مناقصه گردد،
• پیشامدهای غیرمتعارف نظیر جنگ، زلزله، سیل و مانند آنها،
• رأی هیأت رسیدگی به شکایات،
• تشخیص کمیسیون مناقصه مبنی بر تبانی بین مناقصه‌گران

نکته مهم:

مناقصه‌گزار باید تجدید و یا لغو مناقصه را مطابق ماده (۲۲) این قانون به آگاهی همه مناقصه‌گران برساند.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات سیستم های ایمنی » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال است.

در پست امروز مجله هزاره به شرایط تعلیق پیمان از جانب پیمانکار خواهیم پرداخت. اطلاعات گسترده در خصوص مناقصات و مزایدات کشوری در پایگاه اطلاع رسانی هزاره هر روزه در اختیار افراد به شیوه های مختلف از جمله وب سایت، ایمیل و اپلیکیشن قرار می گیرد. اگر شما به عنوان پیمانکار به دنبال حق و حقوق خود هستید یا می خواهید درباره شرایط تعلیق پیمان بدانید تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.

تعلیق چیست و پیمانکار در تعلیق کار چه حقی دارد؟

تعلیق یعنی توقف اجرای کار برای مدت معین است و طی آن به کارفرما حق می دهد پیمانکار را مدتی از ادامه کار باز دارد و منتظر رفع تعلیق از جانب کارفرما باشد. از لغت تعلیق در ماده ۴۹ شرایط عمومی پیمان به صراحت سخن به میان آمده است. از نظر قانونی در مدت تعلیق، پیمانکار استحقاق دریافت هزینه های بالاسری را دارد. شاید در نگاه اول امتیاز تعلیق کار از سوی پیمانکار وجود ندارد اما با اندکی تحقیق و بررسی پی خواهید برد که دو نوع تعلیق برای پیمانکار وجود دارد. به طور صریح در ماده ۴۹ تعلیق کار از طرف پیمانکار اعلام نشده است اما به صورت تلویحی و کم رنگ این مورد قید گردیده است.

موارد ذکر شده به نفع پیمانکاربوده و می توان گفت مربوط به ایفای تعهدات مالی کارفرما است. در حالتی که کارفرما به این تعهدات مالی در قبال پیمانکار بی توجه باشد، پیمانکار می تواند پیمان را به حالت تعلیق درآورد.

به این نکته دقت داشته باشید که تاییدیه پیش پرداخت و سایر پرداخت های مالی کارفرما به پیمانکار سبب می شود که پیمانکار حق تعلیق کار را داشته باشد.

انواع پرداخت های ریالی از سوی کارفرما به پیمانکار

براساس شرایط عمومی پیمان انواع پرداخت های ریالی از سوی کارفرما به پیمانکار به سه دسته کلی تقسیم می شود که شامل موارد زیر است:

• پیش پرداخت
• صورت وضعیت های ماهانه
• تسویه حساب (در شرایطی که پیمانکار طلبکار باشد)

پیش پرداخت و صورت وضعیت های ماهانه مربوط به پیش و حین انجام کار است و تسویه حساب به پس از تحویل موقت و قطعی موقت و قطعی پیمان موکول می شود. پیش پرداخت به منظور تقویت بنیه مالی  پیمانکار و صورت وضعیت های ماهانه در راستای پرداخت علی الحساب کارکرد پیمانکار در وجه او کارسازی می شود.

دلایل تعلیق کار از ناحیه پیمانکار

همانگونه که گفته شد پیمانکار می تواند به سبب پرداخت های بالا به حالت تعلیق درآورد که شامل موارد زیر است:

• تعلیق پیمان به سبب عدم تاییدیه پیش پرداخت توسط کارفرما

در بند (الف) ماده ۴۶ شرایط عمومی پیمان،حق فسخ برای کارفرما به این صورت ذکر شده است که تاخیر پیمانکار در تجهیز کارگاه برای شروع عملیات پیمان را که بیش از نصف مدت تعیین شده باشد، پیش بینی کرده است. اما در نظر داشته باشید که در شرایط کارفرما مجاز به فسخ پیمان است که قسمتی از پیش پرداخت را که باید بعد از تحویل کارگاه پرداخت کند، پرداخت کرده باشد.

تبصره: در صورتی که کارفرما قسمتی از پیش پرداخت را به پیمانکار پرداخت ننموده باشد، ولو اینکه کار را هم شروع نکرده باشد، کارفرما حق فسخ پیمان را ندارد.

• تعلیق پیمان به جهت عدم تاییدیه مطالبات پیمانکار

پرداخت مبلغ پیمان و پیش پرداخت به پیمانکار جزو تعهد اصلی کارفرما در قبال پیمانکار است. اقساط این پیش پرداخت به تدریج و به مرور زمان از صورت وضعیت های پیمانکار کسر می شود. کوتاهی و تعلل از جانب کارفرما به هیچ وجه پذیرفتنی نیست زیرا پیمانکار برای اتمام موضوع پیمان از خود هزینه می کند از این رو کارفرما حق ندارد پیمانکار را در حالت تنگدستی قرار دهد.

یکی از مواردی که می تواند از تاخیرات مجاز پیمانکار به شمار آید، تعلل کارفرما در ایفای تعهدات مالی خویش در قبال پیمانکار است.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال مناقصات جدید هستید « مناقصات پیمانکاری تاسیسات و تجهیزات » را در پایگاه اطلاع رسانی هزاره دنبال است.

مناقصه یک فرایند سالم رقابتی است که بین شرکت ها برگزار می شود. مراکز و ارگان های دولتی و خصوصی نیازهای خود را به صورت فراخوان به اطلاع عموم می رسانند. این نیازها می تواند شامل کالا، ماشین و ابزارآلات، مواد اولیه و دیگر اقلام باشد. در حالت کلی مناقصه یک فراخوانی بزرگ است که برای خرید و یا رفع نیاز یک شرکت و یا حتی شخص برگزار می شود. برای اشخاصی که تمایل به شرکت در مناقصه ها و مزایدات کشوری و بین المللی را دارند بهتر است اطلاعات خود را از طریق پایگاه اطلاع رسانی هزاره به روز کنند. شرکت ارتباط گستران هزاره پا فراتر از مرزها گذاشته و با ارائه سرویس اطلاع رسانی مناقصه‌های بین المللی، فرصت های بیشماری را برای کاربران خود به ارمغان آورده است. هزاره با پوشش مناقصات ۲۳ کشور دارای مراودات تجاری و اقتصادی با ایران این امکان را برای مشتریان فراهم می‌کند تا با ورود به عرصه‌های بین‌المللی دامنه فعالیت خود را گسترده تر نمایند.

شرایط اصلی برای شرکت در مناقصه

اگر میخواهید برنده مناقصه باشید باید ابتدا بدانید که شما سه شرط اصلی برای شرکت در مناقصه را دارید. این شروط شامل موارد زیر است:

• ارائه سپرده تضمین در مناقصه

یکی از شروط اصلی برای شرکت در مناقصه ارائه سپرده تضمین در مناقصه است. این تضمین می تواند به صورت نقدی، ضمانت نامه بانکی و یا بخشی از نقدینگی شرکت باشد. برای شرکت هایی که تازه تاسیس هستند بهتر است نقدینگی شرکت استفاده نکنند زیرا باعث خارج شدن آن ها از جریان فعالیت ها خواهد شد. بهترین گزینه برای این شرکت ها ارائه ضمانت نامه بانکی در مناقصه است.

• ارزیابی فنی و بازرگانی

برای شرکت های تازه تاسیس مانع بزرگی به نام بخش ارزیابی فنی و بازرگانی وجود دارد. زمانی این شرکت ها حق شرکت در مناقصه را دارند که تمام امکانات مقدور را در قالب رتبه بندی، گواهینامه ها، مجوزها به فراخور موضوع فعالیت شرکت در اختیار داشته باشند.

به این شرکت ها توصیه می شود که در ابتدای امر نسبت به بررسی کامل در راستای مجموعه ی اسناد اعتباردهنده متناسب با فعالیت و امکانات خود اقدام کنند. گواهی های رتبه بندی بر پایه منابع انسانی، تجهیزات و سوابق را صادر می کنند که حداقل بتوانند در بخش منابع انسانی و تجهیزات، سرمایه گذاری لازم را داشته باشند. از سوی دیگر اخذ نمایندگی از شرکت های معتبر خارجی و داخلی نیز از طریق برگزاری جلسات و یا حضور در نمایشگاه های تخصصی برای شرکت های تازه تاسیس امکان پذیر است. این نکته را فراموش نکنید که سایر گواهینامه ها همچون سری ISO برای شرکت در مناقصه الزامی نیست اما به نوعی در گروه مدارک اعتباربخش قابل تعریف است.

• ارائه قیمت پیشنهادی مناسب

با عبور از مراحل قبلی و طی کردن آن نوبت به ارائه قیمت پیشنهادی مناسب با اهداف مناقصه است. پیشنهادهای ارائه شده توسط کارفرمایان مورد بررسی قرار می گیرد. پیشنهاد قیمت را می توان یک روند تخصصی در نظر گرفت و می بایست توسط شخصی انجام گیرد که به تمام موارد مهم آن اشراف کامل داشته باشد. هزینه های عملیاتی، محاسبات سود و زیان، پیش بینی قیمت بازار، محاسبات جرائم احتمالی، بیمه و مالیات و دیگر موارد تنها بخشی از این نکته ها است که باید به آن دقت نمود.

در اکثر مواقع مناقصه گزار بازه قیمت مشخصی را اعلام می کند و پیشنهادات ارائه شده در این بازه را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد. از این رو سعی کنید برای ارائه قیمت حتما از تجربیات گذشته استفاده کرده تا بهترین و متناسب ترین قیمت را در مناقصه اعلام کنید. فراموش نکنید که قیمت خوب و مناسب شما کلید برنده شدن شما در مناقصه است.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال استعلام های جدید هستید «آگهی مناقصه صنایع شیمیایی» در پایگاه اطلاع رسانی هزاره درج شده است.

پیش از اینکه با قانون برگزاری مناقصات در سایت ارتباط گستران هزاره آشنا شویم بهتر است با تعریف مناقصه و کاربرد آن آشنا شویم. همانگونه که می دانید مناقصه یک میدان رقابتی است که در این میدان برای تامین کالا و خدمات، سازمان ها و ارگان های دولتی تعهدات موضوع معامله خود را تحویل مناقصه گری می دهند که کمترین قیمت را پیشنهاد داده باشد. این مناقصه می تواند به صورت محدود، عمومی، یک مرحله ای، دو مرحله ای و انواع و اقسام مختلفی باشد.

برای برگزاری بهتر و عادلانه تر مناقصات یک سری قانون و تبصره تعریف گردیده است که تمامی مناقصه گران باید به آن متعهد باشند.

این قانون در راستای تعیین روش و مراحل برگزاری مناقصات به تصویب رسیده است و برای معاملاتی کاربرد دارد که این قوانین و موازین را به خوبی رعایت کنند.در نظر داشته باشید که قوای سه گانه جمهوری اسلامی ایران اعم از وزارتخانه ها، سازمان ها، موسسات و شرکت های دولتی و همچنین موسسات انتفاعی که وابسته به دولت هستند و علاوه برآن موسسات اعتباری دولتی، شرکت های بیمه دولتی، موسسات و نهادهای عمومی و غیردولتی، بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی، شورای نگهبان قانون اساسی و دستگاهها و واحدهای ملزم به انجام قوانین هستند از این قانون پیروی کرده و در جهت آن گام برمی دارند.

به جز نیروهای مسلح که تابع مقررات و ضوابط مخصوص به خود هستند دیگر ارگان ها و سازمان ها مانند وزرات جهت کشاورزی، شرکت ملی نفت ایران، سازمان توسعه و نوسازی معادن، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، سازمان بنادر و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران این قانون را رعایت می کنند.

دسته بندی معاملات از نظر نصاب (قیمت معامله)

در قانون برگزاری مناقصات و آیین های اجرایی حتی در سایت ارتباط گستران هزاره، معاملات از نظر قیمت به سه دسته تقسیم بندی می شود:

1. معاملات کوچک که در این نوع معاملاتی مدنظر است که تا سقف مبلغ ششصد و پنجاه میلیون (۶۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال باشد.
2. معاملات متوسط شامل معاملاتی است که مبلغ آن بیشتر از سقف معامله های کوچک باشد و از مبلغ شش میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون (۶۶۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال فراتر نرود.
3. معاملات بزرگ: این دسته برای آن گروه از معاملات است که مبلغ برآورد اولیه آن بیشتر از مبلغ شش میلیارد و ششصد و پنجاه میلیون (۶۶۵۰۰۰۰۰۰۰) ریال باشد.

طبقه بندی انواع مناقصات از نظر مراحل بررسی

بررسی مناقصات به چند دسته تقسیم بندی می شود که شامل موارد زیر است:

• مناقصات یک مرحله ای: در این نوع از مناقصه ها نیازی به ارزیابی فنی بازرگانی پیشنهادها نیست. روند کار به این صورت است که پاکت های پیشنهادی در یک جلسه بازگشایی و برنده همان روز مشخص می گردد.
• مناقصه دو مرحله ای: در این دسته تشخیص مناقصه گزار، بررسی فنی بازرگانی پیشنهادها مورد نیاز است.پس از اینکه کمیته فنی بازرگانی تشکیل شد، نتایج ارزیابی به کمیسیون مناقصه گزارش می شود.

دعوت مناقصه گران به چند دسته تقسیم می شود؟

شیوه دعوت مناقصه گران به دو طبقه زیر تفکیک خواهد شد:

• مناقصه عمومی که در این طبقه فراخوان مناقصه از طریق آگهی عمومی به اطلاع دیگر مناقصه گران خواهد رسید.
• مناقصه محدود که به تشخیص و مسئولیت بالاترین مقام دستگاه مناقصه گزار در راستای محدودیت برگزاری مناقصه عمومی و با ذکر ادله تایید می شود. در این دسته مناقصه از طریق ارسال دعوتنامه و براساس ضوابط موضوع به اطلاع مناقصه گران می رسد.

پیشنهاد مطالعه: اگر به دنبال آگهی های جدید مناقصات هستید «آگهی مناقصات آب و فاضلاب » در پایگاه اطلاع رسانی هزاره را دنبال کنید